DOPİNG 

Herhangi bir sporcuya herhangi bir zamanda doping kontrolü yapılabilir mi ?
Yapılabilir. TFF özellikle sezon öncesi ve arası hazırlık dönemlerinde takımlarımıza kontroller yapmaktadır. Ayrıca FIFA belirlediği takım ve oyuncalara müsabaka dışı kontroller yapmaktadır.
Aynı sporcu birden fazla kontrole tabi tutulur mu ?
Sporcu seçimi kura ile yapıldığından, bir sporcunun bir lig veya turnuva boyunca ard arda ya da birden fazla kez kontrole alınması mümkündür. Buna karşılık, sezon boyunca ya da birbirini takip eden sezonlarda doping kontrolüne tabi tutulmayan sporcuların olması da mümkündür.
Kişiler ve kurumlar doping kontrolü yapılmasını isteyebilir mi ? “Sipariş ile doping kontrolü” mümkün müdür ?
Kesinlikle mümkün değildir. Doping kontrolü yapılacakları kimlerin belirleyebileceği 19 ve 20. Soruda belirtilmiştir.
Doping Kontrolü işlemlerini kimler yapar ?
Kontrol İşlemleri Dopingle Mücadele Kurulu tarafından belirlenen Doping Kontrol Görevlileri (DKG) tarafından yapılır.Bu görevliler Dopingle Mücadele Kurulu tarafından eğitilmiş ya da daha önce bu görevleri yapmakta olan kişiler arasından hekimler ağırlıklı olmak üzere seçilen kişilerdir.Her kontrol sırasında rutin olarak iki DKG görev alır,en az bir tanesinin hekim olmasına özen gösterilir
Doping kontrolü olduğunu Futbolcular ne zaman öğrenir ?
Doping Kontrol Görevlileri stada gelerek kendilerini takım(a)lara tanıttıkları ve kontrol olduğunu bilgisini verdikleri andan itibaren sporcuların doping kontrolünden haberdar oldukları varsayılır.Hangi sporcuların kontrole gireceği ise maçın 75. dakikasında belli olur.
Kura işlemleri nasıl yapılır?
Kura işlemleri devre arasında doping kontrol odasında yapılır.Mucbir durumlarda Doping Kontrol Görevlilerinin başka bir yer belirleme hakkı vardır ve bu yer takımlara bildirilir.Kura işlemleri sırasında Takım temsilcileri ve TFF temsilcileri hazır bulunur.Kurayı takımlardan hazır bulunanlar,gelmemeleri halinde Doping Kontrol Görevlileri çeker.BU kişilerce kura torbalarından hangi oyuncuların çıktığı belli olmayacak biçimde çekilen kura materyali (jeton,kapalı kutu vb.) zarfa konur,zarf kapatılır,takım temsilcileri tarafından paraf edilerek Doping Kontrol Görevlileri tarafından muhafaza edilir.Kapalı zarflar maçın normal süresinin 75. Dakikasında takım temsilcilerinin huzurunda açılır ve bu sırada belli olan oyunculara tebligat takım sorumluları aracılığıyla yapılır.Takım temsilcilerinin zarfları açılması sırasında hazır bulunmamaları halinde Doping Kontrol Görevlileri işlemi tamamlayarak takımlara tebligatı yaparlar.
Kurada çıkan sporcu ne zaman belli olur ?
Devre arasında kura çekilerek isim ve numaraları gizli kalacak biçimde kapatılarak korunan zarflar maçın 75. Dakikasında açılır.Doping Kontrol Görevlileri ve takım yetkilileri kimlerin test edileceğini bu sırada öğrenirler.
Kurada çıkan sporcuya müdahale etme/değiştirme şansı var mıdır?
Kura sonrası kapatılarak takım temsilcisi tarafından ağız kısımları imzalanan zarflar yine takım temsilcisinin kendi tarafından ya da gözü önünde açılır.Zarflara müdahale hiçbir koşulda mümkün değildir.
 
 
Futbolcuların doping kontrolü için kura ile belirlenmiş/seçilmiş olduklarını ne zaman öğrenirler?
Devre arasında çekilen kura materyalinin Sporcuların isimleri gizli kalacak biçimde kapatılarak içine konduğu kapalı imzalı zarflar maçın 75. Dakikasında açılır.Sporcunun adının ve forma numarasının yazılı olduğu “Doping Kontrol Bildirim Formu”nu imzalayan takım yetkilisi,kontrol için belirlenen sporculara müsabaka bitmeden veya en geç biter bitmez bilgisi verir.
Kurada çıkan sporcunun yerine başkasından kontrol örneği alınabilir mi?
Kesinlikle alınamaz.Bu,dopingle mücadele kural ihlali/suçu oluşturur ve en ağır biçimde cezalandırılır.
Kurada çıkan sporcu acil sakatlık nedeni ile hastaneye gitmek zorunda kalırsa ne olur?
Bu konuda doping kontrol görevlileri tam yetkiye sahiptir.Doping kontrol görevlileri sporcunun hayatını tehdit eden bir durum yoksa numune alıp ondan sonra gitmesine, aksi durumda ise numune alımının iptaline veya gidilen hastanede ilk uygun fırsatta numune alım işleminin tamamlanması ve benzeri kararları almaya yetkilidir.Çünkü kendisi hekimdir.
Kontrole seçilen sporcuların neden sürekli gözlem altında tutulur ve numune verirken izlenir?
Geçmiş deneyimlerden doping yapan sporcuların çeşitli hile yollarına başvurdukları tespit edildiğinden kurallar Sporcunun ismen belirlendikten itibaren işlem tamamlanana kadar sürekli gözlem altında tutulmasını sağlayacak biçimde düzenlenmiştir.Buna,sporcuların numune verirken izlenmesi de dahil olup FIFA ve WADA kurallarına göre verilen örneğin nereden geldiği görevlilerce net olarak görülmelidir.
Sporcular maçtan sonra neden doğrudan doping kontrol odasına gelirler?
Doping ile mücadele kuralları yıllar içinde gelişerek olgunlaşmış kurallardır. Geçmiş deneyimlerden doping yapan sporcuların müsabakadan sonra kendilerine tanınan zaman içinde çeşitli hile yollarına başvurdukları tespit edildiğinden 2009 yılından itibaren değiştirilen uluslar arası kurallar sporcuların müsabaka bitiminde soyunma odasına gitmeksizin doğrudan kontrol odasına gelmelerini gerekmektedir.
Doping kontrolü sırasında kimler hazır bulunur?
Doping kontrol odasında her iki takımdan kura ile belirlenen sporcular (rutin uygulamada her takımdan 2’şer sporcu,sporcu sayısı değiştirilebilir),takım yetkilileri ve doping kontrol görevlileri hazır bulunur.
Numune alım işlemi ne kadar sürer?
Numune alım işlemi,sporcu idrar örneği verene kadar (TFF kuralları uyarınca en az 100 ml olacak şekilde)devam eder.Normal şartlar altında,sporcu doping kontrol odasına geldikten sonra örnek verme ve şişeleme işlemi yaklaşık 1-1,5 saat içinde tamamlanır.
Doping kontrolünde numuneler nasıl alınır?
Sporcu,doping kontrol odasında kontrole alınan sporcu sayısından fazla adette hazır bulundurulan ve vakumlu poşet içinde yer alan idrar toplama kaplarından dilediğini seçerek açar ve idrar örneğini bu kaba verir. Sonraki aşamada,yine sporcu sayısından fazla adette hazır bulunan, WADA standartlarına uygun,içinde “A” ve “B”şişelerinin bulunduğu kapalı kitlerden birini seçer.Kitler daha önce kullanılmadığını belirten yapışkan bant ile çevrilidir.Kiti açan Sporcu içinde bulunan “A” ve ”B” şişelerini çıkararak bu şişeleri de kendisi açar.Bu işlemin ardından,Sporcu şişeleri doldurma ve kilitleme aşamalarını şahsen gerçekleştirir.Tüm bu işlemelr sırasında doping kontrol görevlisi gözlemci ve yol gösterici pozisyonundadır
Doping kontrol odasında bira,alkollü içecek bulunur mu?
Hayır bulundurulamaz.Eskiden mümkün olan alkollü içecek kullanılması,WADA tarafında,alkol tüketiminin müsabaka sırasında yüksek sıvı kaybeden sporcuların sağlığı açısından olumsuz etkileri sebebiyle kaldırılmıştır.
Doping kontrolünde kullanılan ekipmanın özellikleri nelerdir?
Doping kontrolü sırasında kullanılan tüm ekipmanın özellikleri WADA tarafından tarif edilmiştir.Kontrol sırasında kullanılan ekipman başlıca toplama kabı ve örnek kitinden oluşur.İşlemlerin kayıt altına alındığı formların sahip olması gereken özellikler de WADA tarafından tavsiye niteliğinde belirlenmiştir.Diğer kura materyali,kalem vb.nin örnek bütünlüğü ile ilişkisi olmadığından bu malzemelerin özelliklerini yetkili otoriteler kendileri belirleyebilmektedir.Kontroller sırasında kullanılan örnek toplama kapları kapalı poşet içinde ilk kullanıcısı örneği veren sporcu olacak şekilde tasarlanmıştır.Örneklerin laboratuara gönderileceği kit kutuları da benzer şekilde daha önce açılmadığını gösteren yapışkan bant ile çevrilidir.Zorunlu olmamakla birlikte Türkiye Futbol Federasyonu kit içinde yer alan “A” ve “B” şişelerinin de açılmadıklarını ve el değmediğini gösteren,açıldıktan sonra tekrar kapatılması mümkün olmayan plastik ile kaplanmış bir model kullanmaktadır.”A” ve “B” şişelerinin kapakları bir kez kapatıldığından açılmayacak şekilde (kilitli) tasarlanmıştır.İdrar örnekleri şişelerin içine konduktan sonra zarar vermeksizin açılmayacak olan kapaklarla kapanır.Bu; örneklerin analizine sporcudan başkasının eli değmeden başlanmasına teminatıdır. 
 
 
 “A” numunesi nedir? “B” numunesi nedir ?
“A” ve “B” numuneleri doping kontrolü sırasında alınan öreğin bölündüğü 2 şişenin içeriklerine verilen addır.Doping kontrolü sırasında sporcuların verdiği idrar ( veya diğer materyal) iki ayrı şişeye bölünerek saklanır.Bunun amacı kontrol sırasında alınmış idrarın sporcunun itirazı halinde 2. Kez analiz edilmesini sağlamak üzere el değmeden kapalı olarak saklanmasına sağlamaktır.Örneklerin analizi sırasında önce “A” şişesinin içeriği test edilir. “A” numunesinin analizi sonucunda “Karşıt (Aykırı) Analitik Bulgu (ing:Advers Analytical Finding)” rapor edildiğinde Sporcunun sonuca itiraz hakkı vardır.Bu itiraz yapıldığında analizin tekrarı “B” numunesi ile yapılır.Bir diğer ifade ile; söz konusu olan iki ayrı kontrol seansında alınmış iki ayrı idrar değil, aynı kontrol sırasında alınmış idrarın iki ayrı şişede saklanmasıdır.Sporcu doping kontrolü sırasında minimum 100 ml. idrar vermek zorundadır. İdrar alım kabına verdiği bu idrarı kendisi “A” ve “B” şişelerine bölüştürür. “A” şişesi analiz aşamasında ilk açılacak ve daha geniş bir analize tabi tutulacak numune olduğundan, en az 100 ml.’lik idrarın en 60 ml.’si “A” şişesine, kalanı en az 30 ml. olacak biçimde “B” şişesine konulmaktadır. (Toplamın 100 olmaması verilen değerlerin “en az” hacimleri olması nedeniyledir.) “B” numunesinde yapılan analiz “A” numunesinde bulunan madde veya maddelerin teyidi içindir. Bu nedenle daha az miktar yeterlidir. Şişelere idrar doldurma işlemi sporcu tarafından gerçekleştirilir.
 
 Doping kontrolü sırasında örnekler karışabilir mi?
Hayır, karışması mümkün değildir. Sporcu verdiği idrar örneğini sürekli gözlem altında tutar, kapalı kitlerden birini seçerek bekletmeden doldurma işlemi yapar. Doldurma işlemi sırasında kit kutusunun üzerinde, “A” ve “B” şişelerinin her birinin üzerinde ve Doping Kontrol Formunda yazılı olan “kit numarası” sporcuya tek tek kontrol ettirilir. İşlem sonlandırılmadan önce resmi doping kontrol formu futbolcuya tekrar kontrol ettirilerek isim, takım, tarih, forma numarası, doğum tarihi, vb. bilgilerin doğruluğu teyit ettirilerek form futbolcuya imzalatılır. Amaç, sporcunun idrarını doldurduğu, laboratuara gönderilecek şişenin kendisine ait olduğu konusunda emin olmasını sağlamaktır.
Analiz
Doping kontrolünde alınan numuneler (idrar, kan, vb.) nerede analiz edilir?
Alınan numuneler kurallar gereğince WADA tarafından akredite edilmiş bir laboratuarda analiz edilmelidi. Almanya’da bulunan Köln Doping Kontrol Merkezi ile çalışmaktadır. Numuneler uzun bir süre rutin olarak ülkemizde kurulu olmasından kaynaklanan tüm gerekçelerle Türkiye Doping Kontrol Merkezine gönderilmiştir. Bu “sık sorulan sorular ve cevapları” ‘nın yayım tarihinde tüm laboratuarlarla ilişkiler devam etmekte olup rutin analizler Köln Laboratuarında yapıtılmaktadır
 
 
WADA Akredite (izinli, tanınan) Laboratuar ne demektir? Nasıl akredite olunur?
Akreditasyon şartları ve işlemin aşamaları WADA Uluslararası Laboratuar Standartları belgesinde belirtilmiştir. WADA kendisine başvurarak akreditasyon isteyen laboratuarın kalite sistemi ve analiz işlemleri olarak özetlenebilecek iki temel işlevleri öncelikli olmak üzere laboratuarları tüm yönleri ile sınar ve denetler. Bu şartları sağlayan laboratuarlara resmi olarak analiz yapma yetkisi verir ve bu laboratuarların sonuçlarını geçerli sayar. Dünyada bu “sık sorulan sorular ve cevapları” ‘nın yayım tarihinde akreditasyon verilmiş 35 Laboratuar bulunmaktadır.
Laboratuarların akredite olması neden gereklidir?
Yasaklı maddelerin, madde veya yöntemlerin kullanıldıklarını gösteren metabolit, işaretçi vb.’lerin alınan örneklerin içinde (idrar, kan, tükürük, vd. vücuda ait örnekler) analizi özel eğitim, analizde uzmanlaşma ve gelişmiş cihazlar gerektirir. Bu özellikler ortalama, hatta gelişmiş pek çok laboratuar tarafından sağlanamaz.Ayrıca, başta maruz kalan sporcular olmak üzere doping kural ihlallerine bağlı oluşan cezaların yaptırımları çok ciddi manevi ve maddi zararlara yol açarlar. Bu nedenle; disiplin işlemleri için en somut delil olarak kabul edilen analiz sonuçlarının güvenirliliği büyük önem taşır. WADA örneklerin test edileceği laboratuarların analizleri hiçbir hataya veya istismara yer vermeyecek biçimde, belirlenmiş şartları yerine getirerek gerçekleştirdiklerinden emin olmak üzere bir akreditasyon sistemi oluşturmuştur. Doping kontrol numunelerinin analizleri diğer herhangi bir laboratuara nazaran hata yapma olasılıklarının olmadığı varsayılan, sonuçları objektif delil kabul edilen akredite laboratuarlarda yapılır.
 
  
WADA Akredite Laboratuarlar arasında fark var mıdır?
Hayır, laboratuarlar arasında idari ve hukuki anlamda fark yoktur. Teçhizat açısından fark olması mümkün olmakla birlikte asıl olan WADA akreditasyonudur. Laboratuarların akredite edilmesinin amacı, tüm laboratuarların standardı sağlamak ve güvenilirliği temin etmektir. Bazı öznel analizleri yap(a)mayan akredite laboratuarlar mevcut olmakla birlikte bu analizler rutin uygulamalar için mutlak gerekli analizler olmadığından akreditasyon şartları arasında değerlendirilmemektedir.
Laboratuar analiz ettiği numunenin hangi sporcuya ait olduğunu bilir mi?
Hayır bilmez. Numunelerle birlikte laboratuara gönderilen formlarda Sporcunun cinsiyeti, analiz tarihi, örnek miktarı vb. analiz için gerekli bazı teknik bilgiler dışında bilgi bulunmaz. Laboratuar sadece analiz raporunu göndermek için gerekli olan numune numarası ve numunenin hangi kurum tarafından gönderildiği bilgisine sahiptir.
Laboratuar sonuçları kime, nasıl gönderir?
Laboratuar sonuçları TFF tarafından laboratuara bildirilen güvenli faks numarasına faks mesajı olarak ve ardından kapalı zarf içinde posta/kargo ile TFF Dopingle Mücadele Kurulu Sekreterliğine gönderir.
 
 
Laboratuar kendisine göre her numuneye bakar mı? Özel kişi veya kurumlar analiz yaptırabilir mi?
WADA akredite laboratuarların çalışma prensipleri WADA Standartları ile belirlenmiştir. Laboratuarlar bilimsel veya ticari olarak doping kontrolü dışında amaçlarla da kimyasal analiz yapabilirler. Ancak, doping kontrolü veya dopingle mücadele kapsamındaki analiz numuneleri yalnızca bu amaçla faaliyet gösteren kurum, kuruluş ve organizasyonlardan (örn: TFF) kabul ederler.
Laboratuara gönderilen numunelerde aranan şartlar nelerdir?
Numunelerin WADA uluslar arası standartlarına uygun biçimde alınmış ve laboratuara bozulmada ulaştırılmış olması şarttır. WADA akredite laboratuarlar bu şartları yerine getirmeyen numuneleri (örn: Kapağı kırık şişelerde ulaşan idrar örnekleri) analiz etmeyebilir. Kendilerine sağlam olarak ulaşmayan numuneleri kontrolü yaptıran otoriteye (TFF) rapor eder, yapılması istenen işlemi sorarlar. Örnekler üzerinde karar verme yetkisi kontrolü yaptıran otoriteye aittir(TFF).
 “A” numunesi ve “B” numunesi aynı laboratuarda mı analiz edilir?
WAD, FIFA kuralları ve onlara göre düzenlenmiş TFF kurallarına göre her iki numune de aynı laboratuarda bakılmaktadır.
 
  “A” numunesi ve “B” numunesinin aynı laboratuarda analiz edilmesi doğru mudur? Ayrı ayrı laboratuarlarda bakılsa ne olur?
Her iki numunenin analizinin aynı laboratuarda yapılması WADA uluslar arası standartları gereğidir. Bu uygulama da diğer pek çok kural gibi yıllar içinde edinilen tecrübelere dayanmaktadır. Uygulamaya esas teşkil eden sebeplerden biri, geçmiş yıllarda bazı “B” örneklerinin laboratuara sağlam varamamış olmasıdır. Öte yandan “B” örnekleri aynı laboratuarda ancak farklı uzmanlar tarafından analiz edilir. Bu şekilde kişisel hatalardan kaynaklanması olası yanlış sonuçların önlemi alınmış olur. Halen bu konu özellikle “B” numunesinin analizinin istenmesindeki temel mantık olan “maddenin kullanılmadığı, analiz sonucunun yanlış olduğu, vb.“ savlar açısından tartışmalı olmakla beraber kurallar nettir. “B” numunesinin WADA kurallarına göre “A” numunesi analizinin yapıldığı laboratuar analizi zordur.
 “B” numunesi ne zaman analiz edilir?
“A” numunesinde “Aleyhte Analitik Bulgu” tespit edilmesi halinde, eğer sporcu talep ederse “B” numunesinin analizi yapılır. TFF Dopingle Mücadele Talimatı sporculara “A” numunesinde aleyhte analitik bulgu tespit edildiğine dair bildirim yapıldıktan sonra 48 saat içinde talepte bulunma yetkisi vermektedir. Sporcu “B” analizini istediğini bildirdiği takdirde analiz Sporcu ve Laboratuar açısından uygun en yakın zamanda yapılmaktadır. Asıl olan Laboratuarın belirleyeceği zamandır.
 
 
Yasaklı Maddelerin İzinli Kullanımı
 “Tedavi Amaçlı Kullanım İstisnası” nedir (TAKİ)
Sağlık sorunu olan sporcuların da diğer spor yapmayan kişiler gibi tedavi olmaları en doğal insan haklarındandır. Başka ilaç ve yöntemler ile tedavisi olmayan sağlık sorunları için sporculara istisna olarak yasaklı madde veya yöntemlerin kullanılması için verilen izine bu ad verilir. Sporcuların bir yandan tedavileri sürerken yarışma hakları vardır.
 “Tedavi Amaçlı Kullanım İstisnası” için ne zaman başvurulmalıdır?
Acil durumlar için veya aniden ortaya çıkan durumlarda her zaman başvurulabilir. Ancak WADA Uluslar arası Standartları uyarınca normal şartlarda en yakın müsabakada en az 21 gün önce eksiksiz olarak başvurulmalıdır.
 “Tedavi Amaçlı Kullanım İstisnası” izni nasıl alınır?
Tedavisi gereken bir sporcu bu durumunu net ve tüm detayları ile Dopingle Mücadele Kurulu’na bildirir. Kurul tarafından oluşturulan bir uzman kurul (TAKİK: Tedavi Amaçlı Kullanım İstisnası Kurulu) başvuruyu inceleyerek karar verir. Eksik başvurular tamamlanmak üzere geri gönderilir. Tam dosya üzerinden yapılan incelemelerin tamamlanma süresi 30 gündür. TFF Dopingle Mücadele Kurulu bu sürenin asgari olması ve futbolcuların en kısa zamanda net bir yanıt almaları için azami çabayı göstermektedir.
 
 
 “Tedavi Amaçlı Kullanım İstisnası” alma /verme şartları nelerdir?
Başvurulan sağlık sorunun başka bir alternatif tedavisinin bulunmaması, bu tedai ile performansın fizyolojik sınırlar üzerine çıkmayacak olması başlıca kriterlerdir.
Sonuç Yönetimi
Pozitif test, “Aleyhte Analitik Bulgu” ne demektir?
Laboratuarın numunelerin analizi sonucunda yasaklılar listesinde yer alan bir madde veya maddenin metobolitini*, işaretçisini** vb. bulduklarını rapor etme durumudur.
*Metabolit: Bir maddenin vücutta metabolizma işlemlerinden geçtikten sonra oluşan yan-veya son ürünlerine verilen addır.
**İşaretçi: Bir maddenin vücuda alındığını gösteren, başka bir durumda vücutta rastlanması mümkün olmayan madde, ürün vb. verilen addır.
Bir numunede “Aleyhte Analitik Bulgu” rapor edildiğinde ne yapılır.
Öncelikle, sonuçlar laboratuardan güvenli faks, e-posta ve kapalı zarf içerisinde Dopingle Mücadele Kurulu Sekreterliği’ne ulaşmaktadır. Sonuçlar yalnızca numune numarası ile “Aleyhte Analitik Bulgu” halinde rapor edilen kit numarası ile doping kontrolü yapılan sporculara ait Doping Kontrol Formları karşılaştırılarak Sporcu ismen tespit edilir. Daha sonra bu sporcuya ait “Tedavi Amaçlı Kullanım İstisnası (TAKİ)” izni olup olmadığı, rapordaki bilgiler uyarınca Uluslar arası Standartlardan herhangi bir sapmanın olup olmadığı kontrol edilir. Bu kontroller sonucunda durum TFF Genel Sekreterliğine yazılı olarak bildirilir. Genel Sekreterlik Hukuk Müşavirliği nezdinde gerekli işlemleri başlatır.
Doping numunesinde “Karşıt/Aleyhte Analitik Bulgu” tespit edilen sporcu hakkını nasıl savunabilir?
Sporcunun “A” numunesinin “Aleyhte Analitik Bulgu” verdiği kendisine bildirildiğinde sonucu kabul etme yada itiraz etme hakkı olduğu da bildirilir. Sporcunun her iki durumda da adil bir disiplin yargılaması sürecinde savunma yapma hakkı vardır. Sporcu analiz sonucunda itiraz ederek “B” numunesinin test edilmesini talep edebilir. Bu test sırasında kendisi ya da temsilci atadığı biri hazır bulunabilir. Bu durumda disiplin yargılaması “B” numunesinin analizi tamamladıktan sonraya kalır. Sporcuyu, disiplin oturumu sırasında bir avukat veya bir başka kişi tarafından temsil edilmek, delil sunmak, şahit göstermek vb. tüm diğer hukuki yargılama süreçlerindekine benzer haklara sahiptir. Sporcuya savunmasını yapması için yeterli süre tanındıktan sonra yapılan yargılama sonucunda karar netleşir. Bu işlevlerin TFF Dopingle Mücadele Kurulu ile hiçbir ilgisi yoktur.
  “Dopingle Mücadele Kural İhlali” ne demektir?
“Dopingle Mücadele Kural İhlali” veya “Doping Suçu” WADA Kod’unda dopingi tarif eden 8 maddeden bir veya bir kaçının ihlal edilmesidir. Bu 8 madde TFF Dopingle Mücadele Talimatının 5. Maddesinde aynen yer almaktadır.
 
 
 
 
 
 
Disiplin oturumu sonucunda “Dopingle Mücadele Kural İhlali” gerçekleştiğine karar verilirse cezanın ne olacağı önceden belli midir?
Evet. Bu konu, spor ruhu ve adalet açısından son derece önemli olduğundan WADA Kod’unda karar süreci ve sonuçlar ayrıntıları ile tarif edilmiştir. Tüm dünya üzerinde Sporcu lehine veya aleyhine benzer durumlarda branş, ülke vb. farkların etkisi olmaksızın benzer disiplin sonuçlarının oluşması WADA Kod’unda “Sonuç Yönetimi”, “Adil Yargılanma Hakkı”, “Sonuçların Otomatik İptali” vb. pek ana- ve bunların alt maddeleri açıklayıcı notlarla birlikte gayet detaylı ve net biçimde yer almıştır. Disiplin Kurulu Ayrıca kararların son temyiz mercii olan Uluslar arası Spor Tahkim Mahkemesi CAS (Court of Arbitration for Sport) kararları da disiplin kurulları için içtihat oluşturmaktadır.
 “Analiz belgeleme paketi” nedir?
“Analiz belgeleme paketi” istendiğinde analizi yapan laboratuar tarafından yasal yetki sahiplerine (sporcu ve yetkili otorite) verilmek üzere hazırlanan, bir numunenin analizine dair laboratuara ulaşma anından raporlamaya kadar yapılan tüm işlemlerin kayıtlarının sıralı olarak belgelendiği dosyaya verilen addır.
 
 
 
 
 
 
Diğer Konular
Doping ile Mücadele Kurulunun görevleri nelerdir?
Kurulun görevleri; Futbolda dopingle mücadelenin etkin bir şekilde yürütülmesi konusunda genel prensipleri tespit etmek, gerekli gördüğü her türlü tedbiri almak ve karar vermek; Dopingle mücadele ile ilgili kanun, milletler arası anlaşma, tüzük, yönerge, genelge ve emirlerin uygulanmasını incelemek ve gerekli gördüğünde mevzuat ve uygulama hakkında Yönerge değişiklikleri hazırlamak ve onay için Yönetim Kuruluna sunmak: Dopingin önlenmesi ile kontrolüne ilişkin bilgi ve eğitim sağlanması konusunda toplantı, seminer, panel gibi etkinlikler düzenlemek, kitap, broşür, afiş gibi yazılı ve video, CD, DVD, televizyon programı gibi görsel yayınlar yapmak; Basketbolda karşılaşma sırasında ve karşılaşma dışı dönemde doping kontrolü için örnek alım esaslarını ve yöntemlerini belirlemek; Doping Kontrol Görevlilerini belirlemek; karşılaşma sırasında ve karşılaşma dışı dönemde örnek alma takvimini yapmak Doping Kontrol Görevlerini bilgilendirmek; Türkiye’de Türk Federasyonu tarafından uluslar arası futbol müsabakalarında lokal organizasyonun komitesinin isteği üzerine uluslar arası standartlara uygun doping  kontrolleri yapılmasını temin etmek; doping kontrollerinin geçerli mevzuatta uygun şekilde yapılmasını sağlamak, gerektiğinde Doping Kontrolü sırasında uygulamalar ve denetlemeler yapmak; Laboratuarda gelen doping analiz sonuç raporları inceleyerek “aykırı analitik bulgu” olup olmadığını karar vermek ve sonuçların hangi Sporculara ait olduğunu tespit etmek ve sonucu ilgililere bildirmek; gereğinde doping kontrol laboratuarlarına gönderilen örneklerin analiz seyirlerini Dünya Anti Doping Ajansının (WADA) teknik Yönergeleri uyarınca incelemek; “A” örneğinde yasaklı madde bulunan sporcuların “B” örneği analizini doping kontrol laboratuarında izlemektir.
Burada bulamadığımız soruların cevaplarını nerede bulabiliriz?
“Futbolla Dopingle Mücadele Talimatı” başta olmak üzere konu ile ilgili FIFA ve WADA belgeleri, TFF internet sitesi, konu ile ilgili çeşitli akademik kitaplar başlıca güvenilir kaynaklardır.
 
https://www.tdmk.org.tr/wp-content/uploads/2016/03/WADA-2022-Yasaklilar-listesi-TR.pdf

 

Spor Hekimliği

Spor hekimliği, Uluslararası Spor Hekimliği Federasyonu’nun (FIMS) tanımına göre, egzersiz, antrenman ve sporun, ayrıca hareket eksikliğinin (sedanter yaşamın) sağlıklı ve hasta bireyler üzerindeki etkilerini inceleyen, korunma, tanı, tedavi ve rehabilitasyon konularında ve harekete katılan her yaştaki ve cinsteki bireylere yardımcı olacak çalışmalar üreten, teorik ve uygulamalı bir tıp dalıdır.

Spor Hekimliği hem koruyucu hem de tedavi edici hekimlik uygulamalarını içine alan disiplinler arası bir uzmanlık dalıdır.  Spor Hekimliği egzersiz fizyolojisi ve biyokimyası, spor travmatolojisi, sportif rehabilitasyon ve iç hastalıkları gibi konulara odaklaşmakla birlikte sporcuların ve yarışma  amaçlı spor yapanların, düzenli statik ve dinamik muayenelerini yapma, performanslarını ölçme ve izleme, spor yaralanmalarının oluş mekanizmalarını saptama ve yaralanma olasılığını düşürme, antrenmanların sporculara daha yararlı olmasını sağlama ve yaralanan sporcuları en kısa zamanda eski performans düzeylerine getirme hizmetleri vermektedir. Ayrıca obezite, koroner kalp hastalıkları, osteoporoz, diyabet ve astım gibi birçok kronik hastalığın önlemesine ve/veya tedavisine yönelik egzersiz reçeteleri ve uygulamaları da Spor Hekimliğinin hizmet alanları içerisinde yer almaktadır.

Dünyada Spor Hekimliği
Spor ve tıp birlikteliğini tarih boyunca sürdürmüş iki konu olarak birçok kaynakta karşımıza çıkmaktadır. Hipokrat (İ.Ö. 460-377) bir klinisyen olarak vücudun aşırı zorlanması durumunda sağlık sorunları çıkabileceğini belirtmiştir. Philostratos ise (İ.Ö. 3.Y.Y.) insan performansının fizyoloji ile ilgisi konusunda ilk yorum yapanlardan birisi olarak bilinmektedir. Claudius Galen (İ.Ö. 201-131) Spor Hekimliği tarihinde önemli bir yere sahiptir ve spor hekimliğinin babası olarak anılmaktadır. Bergamalı olan bu düşünür-hekim daha sonra Roma’ya göç etmiş ve gladyatörlerin “yara bakımcısı” olmuştur. Romalıların boş zamanlarını hamamlarda ve eğlence yerlerinde geçirmelerinin sağlıklarını  bozacağını belirtmiş ve egzersizlerle sağlığın korunabileceği konusunda kitaplar yazmıştır.
Batılı kaynakların dışında daha önceki dönemlere ait bilgiler araştırıldığında, Çin’de Huang-Ti Hanedanı zamanında Kung-Fu olarak bilinen, önceleri Tao’cu rahipler tarafından uygulanan ve daha sonra halkın benimseyip yaygınlaştırdığı bedensel hareketlerin bugün İsveç jimnastiği olarak bilinen egzersizlerin kökeni olduğu anlaşılmaktadır. Bu egzersizler hekim-rahipler tarafından hastalara önerilmekteydi . Bunlara ek olarak İranlı ve Mısırlıların da ampirik uygulamaları olduğunu ve egzersiz ile tıp konularını birleştirdiklerini görmekteyiz. İbn-i Sina (980-1037) eserleriyle yüzyıllar boyunca Batı tıp bilimlerine yol gösterici olmuştur. Eserlerinde bedensel egzersizlere oldukça önemli bir yer ayırmış ve ‘El Kanun Fit Tıp’ adlı eserinin ‘Hıfsıssıhha’ bölümünde bugün için dahi geçerli olabilecek sınıflamalarla egzersizleri incelemiştir.
Leonardo Da Vinci’nin (1452-1529) çok yönlü çalışmalarından bazılarının insan hareketleri ile ilgili olduğu ve biyomekanik üzerine yazdıklarının birçok araştırmacıya ışık tuttuğu bilinmektedir. Rönesans ile birlikte bedensel aktivitelere ilgide bir artış olmuştur. Hieronymus Mercurialis (1530-1606) 1596’da Venedik’te “Jimnastik Sanatının Kitabı” adlı bir eser yayınlamış ve bir bakıma spor hekimliğinin o güne kadar olan gelişimini kaleme almıştır. Bu seri altı baskı yapmıştır. 16. yüzyılda egzersizler sistematik olarak ele alınmış ve beden eğitiminin kültürel gelişimdeki yeri vurgulanmıştır. Reform ile birlikte kilise beden eğitimine sahip çıkmaya başlamıştır. 17. yüzyılda ise bedensel aktivitelerin paramiliter amaçlara hizmet etmek üzere planlandığı ve ordu mensuplarına antrenmanlarla kondisyon kazandırılmaya çalışıldığı görülmektedir.
18. yüzyıldaki bilimsel gelişmeler ve özellikle fizyoloji bilimindeki ilerlemeler, organizmanın egzersize uyumu ile ilgili sorulara cevaplar bulmaya başlamıştır. 19. yüzyılda da spor ve tıp kurumlaşmasını sürdürmüş, laboratuar araştırmaları ağırlık kazanmış ve spor hekimliğine olan ilginin boyutları büyümüştür. 1883 yılında Dr. Speck’in bisiklet ergometresini tasarlaması ile egzersiz fizyolojisi konusundaki çalışmalar önemli bir ivme kazanmıştır. Dr. Speck bugünkü anlamı ile egzersiz fizyolojisinin kurucusu olarak anılmaktadır. Fransa’da Dr. Lagrange 1888’de “Egzersiz Fizyolojisi” adlı bir kitap yayınlamıştır ve bunu daha birçok yazarın kitabı takip etmiştir. Özellikle İsveç, Almanya, Fransa ve A.B.D. gibi ülkelerde sporla ilgili araştırmalar yoğunlaşmıştır. 1922’de İngiliz araştırmacı A.V. Hill arkadaşları ile kas kasılması üzerine çalışmalarını sürdürürken ‘oksijen borcu’ olarak bilinen fenomeni tanımlamış ve bilime katkısı nedeniyle aynı yıl Nobel Tıp ve Fizyoloji ödülünü Meyerhof ile paylaşmaya hak kazanmıştır. Birçokları bu nedenle Dr. Speck yerine Hill’i egzersiz fizyolojisinin babası olarak kabul etmektedir.
Danimarka’da August Krogh ve öğrencisi Asmussen egzersiz fizyolojisinde deneysel prosedürlerin standardizasyonu konusunda yoğun çalışmalar yapmışlardır. A.B.D.’nde Carnegie Vakfı egzersizle ilgili birçok araştırmayı desteklemiştir. 1920’lerden 1940’lara kadar Dill ve arkadaşları Harvard Üniversitesi Performans Laboratuarında farklı çevre koşullarında egzersize uyumu incelemişlerdir.
Spor hekimliğinde çok yönlü bilimsel çalışmalarda ilk adım 1911’de Almanya’da atılmıştır. Dresden’de bir spor hekimliği laboratuarı kurulmuş kas kuvveti, vital kapasite, reaksiyon hızı gibi ölçümler yapılmaya başlanmıştır. Yine burada yapılan ‘World Hygenic Exposition’ çalışmaları esnasında ilk defa ‘Spor Hekimliği’ deyimi kullanılmaya başlanmış ve 1912 de Oberhof da ilk Spor Hekimliği Kongresi yapılmıştır. Daha sonra 1913’de Paris’te bir araya gelen Fransız hekimlerinin ‘Fiziksel Egzersizin Fizyoloji ve Kineziyolojisi’ni tartışma konusu yaptıklarını biliyoruz.
Olimpiyat Oyunlarının gelişimine paralel olarak Uluslararası Spor Federasyonları ortaya çıkmışlar veya yeniden yapılanmışlardır. Uluslararası Spor Federasyonlarının spora özel tıbbi ihtiyaçları somut olarak ortaya koymasıyla birlikte Spor Hekimliği kavramı gündeme gelmiş ve ilk kez, 1920 yılının Şubat ayında İsviçre’de (St Moritz) düzenlenen Kış Olimpiyat Oyunları sırasında bu düşünce geniş bir ilgi çekerek FIMS’in temelleri (kuruluş tarihindeki adı Uluslararası Spor Hekimliği Derneği-AIMS) atılmıştır. AIMS’in ilk kongresi 1928 yılında, 9. Yaz Olimpiyat Oyunları sırasında Amsterdam’da yapılmış ve 20 ülkeden 280 hekim katılmıştır. 1933’te İtalya’daki (Turin) ikinci kongrede kuruluşun ismi Federation Internationale Medico-Sportive et Cientifique ve daha sonraki üçüncü kongre (Chamonix, Fransa) sırasında da bugünkü ismi olan FIMS olarak değiştirilmiştir.

FIMS'in Kuruluş Amaçları
·       Tüm dünya ülkelerinde spor hekimliği çalışmalarının ve gelişmelerinin desteklenmesi
·       Bireylerin fiziksel etkinlik ve spora katılımla sağlıklarının korunması ve geliştirilmesi
·       Fiziksel egzersiz ve sporun ortaya çıkardığı fizyolojik ve patolojik etkilerin bilimsel olarak incelenmesi ve araştırılması
·       Spor hekimliği alanında uluslararası çaptaki bilimsel toplantı ve kursların düzenlenmesine destek olunması
·       Spor Hekimliği ve ilgili diğer alanlarda faaliyet gösteren ulusal ve uluslararası kuruluşlarla işbirliği yapılması
·       Spor hekimliği ve ilgili alanlarda bilimsel yayınlar yapılması
Kuruluşundan bu yana düzenli olarak kongrelerini gerçekleştiren federasyona üye olan ülke sayısı her geçen yıl artmaktadır. Türkiye de 1966 yılından bu yana FIMS’in üyesidir. Günümüzde dünyanın her tarafında tarifte geçen amaçları gerçekleştirmek için Spor Hekimliği alanında çalışmalar yapılmakta ve uzmanlar yetiştirilmektedir. Bu doğrultuda Avrupa Konseyi de 1973 yılında bütün üye ülkelere Spor Hekimliği Merkezleri kurulması hususunda tavsiye kararları yayınlanmıştır. (Resolution (73), 27 on the establishment of sports medicine centers). 1990 yılında Hollanda’da (Amsterdam) düzenlenen FIMS Dünya Kongresi sırasında yapılan görüşmelerde alınan kararlar doğrultusunda ve 17 Aralık 1994’te Belçika’da yapılan ilk temsilciler toplantısında Avrupa Spor Hekimliği Derneği (European Federation of Sports Medicine-EFSM) kurulmuş ve daha sonra 14-17 Kasım 2001’de İspanya’da (Oviedo) düzenlenen 2. Avrupa Spor Hekimliği Kongresinde (16 Kasım 2001- Delegeler Konseyi) bu kuruluşun isminin Avrupa Spor Hekimliği Dernekleri Federasyonu (European Federation of Sports Medicine Associations-EFSMA) olarak değiştirilmesi benimsenmiştir. Türkiye Spor Hekimleri Derneği de EFSMA üyesidir .
Günümüzde 19 Avrupa ülkesinde (Beyaz Rusya, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Finlandiya, Gürcistan, Hollanda, İngiltere, İspanya, İtalya, Letonya, Makedonya, Portekiz, Romanya, Rusya, San Marino, Sırbistan & Karadağ, Slovenya, Ukrayna ve Türkiye) Spor Hekimliği bir ihtisas olarak kabul edilmiş olup uzmanlık eğitimi süreleri 2 ile 5 yıl arasında değişmektedir. Bunlardan başka 15 ülkede de (Almanya, Andora, Avusturya, Azerbaycan, Belçika, Ermenistan, Fransa, Hırvatistan, İsviçre, Lüksemburg, Macaristan, Monako, Moldova, Polonya ve Slovakya) spor hekimliği üst ihtisas olarak verilmektedir. Böylece toplam 34 ülkede Spor Hekimliği’nin tıpta uzmanlık alanı olarak anıldığı ve uygulandığı görülmektedir
Ülkemizde Spor Hekimliği
Türkiye’de sporcu sağlığı ile ilgili çalışmaların başlangıç tarihi oldukça eski olmasına rağmen ama gelişimi yenidir. Ülkemizde spora ilk bilimsel yaklaşımın 1908’de Meşrutiyetin kabulü ile Sivil Okullar Beden Eğitimi Genel Müfettişi olan Selim Sırrı Tarcan ile başladığı kabul edilmektedir. Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşundan hemen sonra 1924 yılında düzenlenen Paris Olimpiyatları'na Atatürk'ün ‘Türk sporcuları bu olimpiyatlara katılacak’ demesi ile çok sınırlı bir bütçeden kaynak ayrılarak Türk sporcuları Paris'e gönderilmiştir. Türkiye İdman Cemiyetleri İttifakı’nın kurucuları Ali Sami Yen ve Burhan Felek, olimpiyatlara gidecek sporcuların muayenesi için İstanbul Askeri Komutanı Şükrü Naili Paşadan yardım istemiş ve bu konuda Askeri doktor genel cerrah Dr. Sırrı Alıçlı görevlendirilmiştir. Bu görevi yerine getirmeye çalışan Dr. Alıçlı daha sonra (1950) bir gazetede; Tıbbın genel kaidelerine göre elde mevcut cihazlarla bir kişinin sağlam ve sıhhatli olduğunu tespit edebilirdik, ama bir güreşçi, futbolcu atlet ve eskrimcide ne gibi fiziki ve fizyolojik şartların bulunması hakkında bilgim yoktu’ şeklinde bir itirafta bulunmuştur. ‘İdman Cemiyetleri İttifakı’ daha sonra 1938 de 3530 sayılı yasa ile ‘Beden Terbiyesi Genel Müdürlüğü’ haline değiştirilmiş ve bünyesinde ‘Sağlık Dairesi’ 1945’de ‘Sporcu muayene merkezi’ kurulmuştur. Dr. Alıçlı bu dairede de görev almış ve bir süre çalışmıştır. Dr. Alıçlı’dan sonra bu kurumun başına getirilen Dr. Reşit Serdengeçti ülkemizde spor hekimliğinin kurucularından sayılmaktadır. İç Hastalıkları uzmanı ve eski bir boksör olan Dr. Serdengeçti yalnız Beden Terbiyesi Sağlık Dairesinde çalışmıyor aynı zamanda o zamanki adı ile Gazi Eğitim Enstitüsü Beden Eğitimi Bölümünde ‘Spor ve Sağlık’ alanında dersler veriyordu. Bu arada Dr. Serdengeçti, spor hekimliği alanında 1947-1948 ve 1949’da Beden Terbiyesi Genel Müdürlüğü’nce bazı kurslar düzenlenmesini sağlamış ve birisi çeviri olmak üzere birkaç kitap yayınlamıştır. 1941 yılında çıkan 4047 sayılı yasada sporcu sağlığını kapsayan hizmetlere geniş yer verilmiştir. 5 yıllık kalkınma planları gözden geçirildiğinde ise ilk plan hariç daha sonrakilerde spor hekimliği konularına yer verildiği görülmektedir. 1950 yılında toplanan spor şurasında spor hekimliği konusunda yapılması gerekenler tartışılmış, ancak uygulamaya geçirilememiştir. Daha sonra spor hekimliğine ilgi duyan hekimlerin teşebbüsü ile 20 Aralık 1965 tarihinde İzmir’de Türkiye Spor Hekimleri Derneği kurulmuştur. Dernek 1966 yılından bu yana Türkiye’yi temsilen FIMS’in üyesi bulunmaktadır. Türkiye’de yapılan bir diğer çalışma da Spor Hekimliğinin birçok ülkede olduğu gibi Türkiye’de de bir ihtisas haline getirilmesi olmuştur. Bu amaçla yapılan çalışmalar sonunda, Prof. Dr. Necati Akgün’ün girişimleriyle 1973 yılında ülkemizde ilk defa Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanlığı’na bağlı tüzel kişiliğe sahip ‘Spor Hekimliği Enstitüsü’ kurulmuştur (Resmi Gazete 18.04.1973 No: 14511). Gerek dernek ve gerekse de enstitünün yaptığı girişimler ve çalışmalar sonucunda Spor Hekimliği Sağlık Bakanlığınca bir ihtisas dalı olarak kabul edilmiştir (Resmi Gazete 22.08.1973, No: 14663). Buna göre Spor Hekimliği 2 yıllık bir ihtisas dalı haline gelmiştir. Bu uzmanlık alanı 2 yıllık bir süre içinde 13 ayrı rotasyonu içermekteydi. 1973-1983 yılları arasında 5 hekim “Spor Hekimliği Uzmanı” unvanı almıştır. Daha sonra Tababet Uzmanlık Tüzüğünü değiştirilmiş ve Spor Hekimliği ihtisası direk ihtisas olmaktan çıkarılarak Ortopedi ve Travmatoloji, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon, Fizyoloji ihtisaslarından sonra 1 yıllık yan dal ihtisası haline getirilmiştir. (Resmi Gazete 23.11.1983, No: 18239) Bu tarihten sonra Spor Hekimliği ihtisasının, yeni bir mücadelesi başlamıştır. 1989 yılında Sağlık Bakanlığı Yüksek Sağlık Şurası durumu görüşmüş ve spor hekimliğini tekrar direk alınan uzmanlık dalları arasına alınmıştır. Nihayet ihtisas 3 yıllık süreye çıkarılmış, rotasyon sayısı 4’e indirilmiş ve Ortopedi Travmatoloji ve Fizyoloji uzmanları için 1 yıllık üst ihtisas haline getirilmiştir. (Resmi Gazete 02.08.1990, No: 20593). Görüldüğü gibi Bakanlıkça yapılan değişiklikler sonucu 1983 den 1990’a kadar Spor Hekimliği ihtisasına hekim alınamamıştır. Bazı ihtisaslardan sonra bir yıllık üst ihtisas haline getiriliş de Spor Hekimliği formasyonuna bir fayda getirememiştir. Diğer taraftan eski yönetmelikte olduğu halde yeni yönetmelikte Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon uzmanlarına bir yıllık üst ihtisas hakkı kaldırılmıştır. 1989 yılında Spor Hekimliği üniversitelerarası kurulca bir doçentlik dalı olarak da kabul edilmiş bulunmaktadır. Bu durum YÖK döneminde de geçerliliğini korumuştur. Son yıllarda, üniversitelerimizin spor hekimliği konusuna önem vermesi ve tıp fakültelerinin bünyesinde spor hekimliği enstitüsü veya bilim dalı başkanlıklarının oluşturulmasıyla birlikte, bu alandaki çalışmalar yoğunlaştırılmıştır

ANTRENMANSIZ DÖNEMDE DEĞİŞİM NASIL OLUR?
 
Sporcular; hastalık, yaralanma vb. gibi durumlara bağlı olarak geçici süre ile antrenman yükünü azaltabilirler veya antrenmana tamamen ara verebilirler. Bu dönemde antrenman ile elde edilen kardiopulmoner ve adale yapısı ile ilgili kazanımlarda değişiklikler gelişir..
VO2 Max
Maksimum oksijen tüketimi (VO2 max) değeri kişinin bir dakika içinde tüketebileceği maksimum oksijen miktarını dolayısı ile kişinin enerji üretebilme kapasitesini gösteren değerdir.Vücutta enerji üretimi için oksijene ihtiyacımız bulunur. Oksijenin akciğerlerden kana geçmesi, kalp ile kandaki oksijenin tüm vücuda pompalanması ve oksijenin hücreler tarafından alınıp enerji üretimi sağlanması gibi bir dizi fonksiyon birbirini izler.
VO2 max değeri çeşitli egzersiz testleri ile ölçülebilir. Bu değer dolaşım ve solunum sisteminin taşıyabildiği oksijenin kaslarda kullanılabilmesinin üst sınırını gösterir.
Uzun süre ve uygun şekilde antrenman yapmış kişilerde yüksek VO2 max değerleri görülür.
VO2 max düzeyi antrenmana ara verilmeden önce ne kadar yüksekse, antremansız kalınan dönemde VO2 max değerindeki düşüş de o kadar yüksek olur.
Antrenmana ara verildiği durumda VO2 max düzeyinin yüksek düzeyde antrenmanlı sporcularda 4 haftadan kısa bir süre içerisinde % 4-14 oranında azaldığı görülmüştür.
Antrenmansız dönem 8 haftaya kadar uzadığında VO2 max değerindeki düşüş devam eder. 8 haftalık dönemdeki düşüşten sonra antrenmansız dönem uzadığında VO2 max değeri artık azalmayıp sabit kalır.
 
Kan Hacmi
Antrenmanlarla kan hacminde artış olur. Bu sayede egzersiz sırasında iskelet kaslarına daha fazla oksijen taşınması sağlanır. Bu durum düzenli antrenmana başlanmasıyla birlikte yaklaşık 1 hafta içinde ortaya çıkar.
Antrenmana ara verildiği durumlarda vücutta dolaşan kan miktarı % 5-12 azalmaktadır.
Kan miktarındaki azalma antrenmanları bıraktıktan sonraki ilk 2 gün içinde başlayabilir.
 
İstirahat Kalp Hızı
Normal insanlarda dinlenme halinde kalp atım sayısı dakikada 60-90;  profesyonel spor yapanlarda 30-60 aralığındadır.
Özellikle dayanıklılık sporcularında, vücutta dolaşan kan miktarında artışa cevap olarak istirahat kalp atım sayısında dakikada 30 atıma kadar düşüş görülebilir.
Çünkü daha fazla kan ile daha fazla oksijen taşınırken, kalbin çok fazla kan pompalamaya gereksinimi olmaz.
Antrenman yapılamayan dönemde ise kan miktarı azalacağı için istirahat  kalp atış hızı tekrar daha yüksek hıza (dakikada 60-90 arasına) çıkar.

 
 
Üstteki EKG antrenmansız sporcuların EKG’si – istirahat nabzı yüksek
Alttaki EKG uzun süre antrenmanlı sporcuların EKG’si – istirahat nabzı düşük
Kalp Boyutu
Sporcularda antrenmanlara yanıt olarak kalp her atımda vücuda daha fazla kan pompalar. Kalp bir kas yapısında olduğundan daha fazla kan pompalarken  genişler ve/veya duvarları kalınlaşır.
Halter, güreş ve ağırlık sporu yapan Sporcularda kalp duvarları kalınlıkları artabilir veya uzun mesafe koşucuları, bisikletçiler gibi
(dayanıklılık sporcularında ) kalp boşluklarının boyutları artabilir. Bu duruma “sporcu kalbi” denir.
 
 
 

 


 
 
 
 
Metabolik Değişiklikler
Antrenman bırakıldıktan sonra enerji kaynağı olarak karbonhidratlar, yağ dan daha çok kullanılmaya başlar. Kaslarda yağların sindiriminde görevli enzimlerin miktarında azalma meydana gelir. Bunların sonucunda yağ yakımı azalır ve  LDL kolesterolün kan düzeylerinde artış görülür.
Antrenman ve hareketin azalmasıyla 6-10 gün içerisinde kan şekerinin hücre içine alınmasında görevli taşıyıcı proteinlerin miktarında  %17-33 azalma görülür, buna bağlı olarak insüline karşı olan duyarlılık azalır.
Kasların temel yakıtı kas içinde depolanan karbonhidrat formu olan glikojendir. Antrenmana ara verilen 1-4 hafta arasındaki dönemde  kas içi glikojen depo miktarında %20 azalma görülmektedir.
Kasların oksijen kullanımı fiziksel aktivite düzeyinin düşmesinden etkilenen diğer bir değişikliktir. Kısa dönemde kasta enerji üretiminde görevli enzim seviyelerinde azalmalar meydana gelir. Uzun dönemde ise kasların beslenmesinde görevli kılcal damar miktarı, dolayısıyla kasların oksijenlenme düzeyi azalır.
Kas Kuvveti
Kas kuvvetinde azalma, genel olarak 4 haftadan uzun süreli antrenmansız dönemlerde beklenen bir değişikliktir. 8-12 haftalık bir antrenmansızlık döneminde kas kuvvetinde % 7-12 azalma görülür.
 

 
AĞRIDA EGZERSİZİN ETKİSİ
Ağrılı durumlar için egzersiz yaygın olarak önerilir, ancak ağrı çeken birçok insan egzersize iyi yanıt vermez ve neden olduğu hakkında hiçbir fikrimiz yoktur ; psikolojik değişkenlerin bu bulmacanın içine nasıl oturduğu hakkında neredeyse hiçbir şey bilmiyoruz.  Önerilen teorileri özetlemeye çalışacağım.
Giriş
Egzersiz, ağrı için yüksek değerli, kanıta dayalı bir tedavidir. Ayrıca, etkin kalmanın kardiyovasküler, kemik, metabolik ve zihinsel sağlık gibi uzun vadeli yararları da vardır. Yerleşik ve aşırı kilolu toplumumuzda, bu faydalar sadece ağrı çeken insanlar için değil, herkes için geniş ve yaygın bir şekilde önerilmelidir.
Sorunun bir kısmı, egzersize verilen yanıtın; ağrısı olan insanlar için son derece değişken olmasıdır. Egzersiz, etkilerin açılmasını zorlaştıran sahte bir duruma karşı da ölçülemez. Ağrısız bireylerde, egzersizin nosisepsiyon üzerinde güçlü etkileri vardır, ancak bu herkes için geçerli değildir. Egzersiz, birçok insanda ağrıyı geçici olarak artırır. Bu kısa süreli ağrı patlaması sonrası, egzersize devam edilmesi en doğru olandır.
Egzersiz nasıl çalışır?
Bu tartışmayı, bir egzersiz alıştırmasının ağrı üzerinde nasıl çalışabileceği ve ağrısız insanlarda etkisini ağrılı insanlarla nasıl karşılaştırabileceği teorileriyle sınırlayacağım; ve ayrıca tüm egzersiz yöntemlerini birleştireceğim, ancak mümkün olan yerlerde farklılaşmaya çalışacağım.
Azalan Sistem teorileri
Kendi ağrı kesici sistemlerimiz vardır. Bu kısım boyunca, basitlik için kendi 'ağrı kesici' kısmına değineceğim; ancak, bu sistemler baskın olarak mesajı veya beynin ağrı çekmeden önceki yolunu değiştirdiği için 'nosiseption değişikliği' demek çok daha doğru olacaktır. Üç ana sistem vardır ve bunlardan herhangi biri çalışır:

1. Beyni-omurilik sıvısı aracılığı ile Proaktif olarak kendi 'ağrı kesici' (endojen opioid sistemi)
2. Beyindeki ve omurilikteki reseptör duyarlılığını değiştirip (opioid olmayan sistemler) veya
3. Omuriliğten  beyine giden trafiği değiştirin (Koşullu ağrı Modülasyonu veya azalan inhibisyon).

 
 
 
AŞAMALI AŞIRI YÜKLEMENİN ANAHTARI
 
Ne zaman birisi bir halter antrenmanına başlamaktan, ilk maratonunu koşmaktan veya sezon dışı bir antrenman planına başlamaktan bahsettiğinde, öneri her zaman aynıdır: "yavaş başlayın"; "Yavaş yavaş ilerleyin"; "Çok yakında çok şey yapma". Bir yaralanma veya cerrahi prosedürden sonra spora döndüğünüzde bunu bir doktordan bile duyabilirsiniz. Ama ne kadarı çok fazla? Ve ne kadar erken, çok mu erken? Ne yaparsanız yapın, yavaş yavaş ilerleme sanatı zordur.  Aşağıda, aşamalı aşırı yükleme nedir;sakatlanma riskinizi en aza indirirken fitness hedeflerinize ulaşmanıza izin verecek aşamalı aşırı yükleme nasıl olmalı konularını bulabilirsiniz.
 
 AŞAMALI AŞIRI YÜK NEDİR: YARALANMALAR NASIL OLUŞUR?
yaralanmalar genellikle, yapmaya hazır olmadığımız bir görevi yerine getirmekten ; uzun süre dayanamadığımız veya dayanmaya hazır olmadığımız bir yükten kaynaklanır .Yaz dinlenme döneminden sonra yeniden antrenmanlara başlandığı zaman veya sezon başı yüklenme döneminde yada sakatlıktan geri dönüşte adale, tendonlar ve bağlar daha tam hazır olmadığı zaman bu tip yaralanma riski çok yüksektir Öyleyse, aşamalı aşırı yüklenmenin anahtarı nedir? Anahtar, Akut: Kronik iş yükü oranı adı verilen bir hesaplamadır. 
 
AŞAMALI AŞIRI YÜK NEDİR: AKUT: KRONİK İŞ YÜKÜ ORANLARI (ACWR)
Akut: kronik iş yükü oranı veya ACWR, bir kişinin hazırlandığı iş yükünü (yani aktivite seviyesi) mevcut iş yüküyle karşılaştıran bir hesaplamadır . Bunu , son haftadaki iş yükünü (akut iş yükü) geçen aydaki iş yüküyle (kronik iş yükü) karşılaştırarak, daha yeni egzersiz seanslarına ek ağırlık sağlamak için daha yüksek düzeyde matematikle karşılaştırarak yapar .
Esasen ACWR, yaptığınız işe ne kadar hazır olduğunuzun bir göstergesidir . Yani kişinin yorgunluk düzeyini kendisi için uygunluk seviyesi ile karşılaştırılmasıdır. Bu nedenle, daha yüksek bir sayı, hazır olmadığınız bir iş yükü gerçekleştirdiğinizi gösterir.
AŞAMALI AŞIRI YÜK İLE ACWR'Yİ KULLANMA
ACWR ne kadar büyükse, yaralanma riski o kadar büyüktür. Örneğin, ACWR = 2.0 veya % 200, bu son hafta kaldırabileceğinden daha fazla iş yükünün olduğunu gösterir. Bu durumda 2.0 ACWR sizi çok yüksek bir yaralanma riskine sokar
Hulin  ve ark vd.  5 yıllık bir çalışmasında yüksek ACWR'den kaynaklanan artan yaralanma riskinin detaylarını yayınladı.  Şaşırtıcı bir şekilde, akut iş yükü ölçüsünün alındığı hafta boyunca ACWR (dahili veya harici) arasında hiçbir bağlantı bulamadılar . Bununla birlikte, sporcuların sonraki hafta boyunca daha yüksek yaralanma riski altında olduğunu buldular. ACWR'de ani artışın anlamı  : Bu hafta spor salonunda aşırıya kaçarsanız, önümüzdeki hafta spor salonunda yaralanmanız daha olasıdır. 
 

 
PEKİ NE KADAR ÇOK FAZLA?
Yukarıdaki grafikte yıldız işareti, yaralanma olasılığında istatistiksel olarak önemli bir artışı gösterir. Gördüğünüz gibi, ilk yıldız % 1,5 veya% 150 ACWR'de mevcuttur . Bu nedenle, haftalık iş yükünüz ortalama aylık iş yükünüzün% 150'sinden fazla veya buna eşit olduğunda kendinizi daha yüksek bir yaralanma riskiyle karşı karşıya bıraktığınız anlamına gelir. Üst düzey sporcuların zaman zaman > 1.5 ACWR'de antrenman veya performans göstermesi gerekebilir.Ortalama her hafta sonu yarışacak sporcu, iş yükündeki bu artışları en aza indirmeye özen göstererek yaralanma riskini azaltabilmelidir.
 
İŞ YÜKÜNDE ANİ YÜKSELMEYE RAĞMEN YARALANMAYI ÖNLEMEK İÇİN YAPABİLECEĞİM BİR ŞEY VAR MI?
Öncelikle, burada net olmak önemlidir: ACWR > 1.5, yaralanma olasılığınızı artırırken, bu aralıkta çalışırken yaralanabileceğiniz anlamına gelmez . İkinci olarak, ACWR'nizden bağımsız olarak iş yükündeki artışa karşı toleransınızı etkileyecek bir dizi başka faktör vardır.  böyle bir faktör, tek başına kronik yüktür. Aşağıdaki grafikte de görebileceğiniz gibi,  kronik yük arttıkça , yaralanma olasılığı azalır.


 
 
Basitçe ifade etmek gerekirse, bir yüke ne kadar çok maruz kalırsanız, yükteki ani artışlara o kadar dayanmanız gerekir. Bu nedenle amaç, yükün olmaması değil , kronik yükteki ani artışlara dayanmanıza izin vermek için kronik yükünüzün kademeli olarak ilerlemesidir . Kronik yükünüzü ilerletmek için, genellikle ACWR> 1.0'da antrenman yapmanız gerekecektir.  Yaralanma riskini ve antrenman uyarlamalarını etkileyen diğer bazı faktörler tanımlanmıştır, bunlar şunları içerir:
1) Gecede 8 saat uyumak
2) Stres
3) kaygı 
4) Stresle ilgili kişilik özellikleri
 Bu nedenle, ACWR, yaralanma riski için önemli bir değerlendirme olsa da, dikkate alınması gereken tek faktör değildir.
İŞ YÜKÜMÜ NASIL İZLERİM?
Bu alandaki çalışmalar, elit kriket oyuncularının harici iş yükünü belirlemek için attığı topların ayrı ölçümlerini kullanarak yapılırken, sonraki çalışmalarda; Ragbi, Avustralya futbolu, Futbol, İrlanda hokeyi, Amerikan futbolu, Basketbol, Hentbol, Çok sporlu sporcularda da  benzer sonuçlar elde edilmiştir.
 
Kullanılan bazı harici iş yükü ölçümleri şunları içerir:
(1) toplam mesafe
 
(2) düşük hız mesafesi
 
(3) orta hız mesafesi
 
(4) yüksek hızlı mesafe
 
(5) çok yüksek hızlı mesafe
 
(6) giyilebilir ivme ölçerler aracılığıyla ölçülen oyuncu yükü.
 
Bu önlemler ve bunları toplamak için gereken teknoloji arasındaki ayrım, elit seviyedeki sporcular için önemli olabilir. Bununla birlikte, amatör sporcu için , yukarıda açıklanan ve literatür tarafından iyi belirlenmiş dahili iş yükünün kullanılması yeterli olacaktır.
AŞAMALI AŞIRI YÜK NEDİR: MESAFE KOŞUSU
ACWR'deki ani artışlar için dahili iş yükünüzü izlemek değerli olsa da, mesafe koşusu bize yaralanma riskini azaltmak için ek kanıta dayalı yöntemler sunar. Koşu, kilo vermeye çalışanlar için genellikle tercih edilen bir egzersiz yöntemidir. Basittir, erişilebilirdir, seyahat süresi veya spor salonu üyeliği gerektirmez ve bunu herkes yapabilir. Ne yazık ki, acemi koşucular arasındaki yüksek yaralanma oranları, birçok insanın fitness hedeflerine ulaşmasını engelleyebilir. BMI'si 30-35 arasında olan acemi koşucuları değerlendiren bir Danimarka çalışması , haftada 3 km yerine 6 km / hafta antrenmanına başlayan koşucuların , ilk 4 hafta boyunca aşırı kullanım-yaralanma semptomlarını sürdürme riskinin yaklaşık% 50 oranında arttığını buldu . Bu nedenle , kilo vermek için çalışan bir programa başlıyorsanız,ilk ay 3 km / hafta ile başlamak akıllıca olabilir. Bu nedenle, 3 seans ½ mil(1km) koşu, düşük yaralanma riskiyle iyi bir başlangıç ​​noktası olacaktır.
Daha ileri düzey koşucular için: Yarı maraton için deneyimli koşucu eğitimini değerlendiren bir araştırma , haftalık koşu mesafesindeki >% 20 artışın yaralanma riskini % 22 artırdığını buldu. Bu nedenle, bir yarı maraton veya maraton hedefine kadar çalışmayı planlarken, haftalık kilometrede>% 20 artışlardan kaçınmak için yeterli zaman bırakmak akıllıca olacaktır. Ek olarak, daha düşük vücut gücünün, iş yükü arttığında koruyucu bir faktör olduğu bulunmuştur.
AŞAMALI AŞIRI YÜK NEDİR: BİR YARALANMA SONRASI KOŞUYA DÖNMEYE NE DERSİNİZ?
Yükünüzü verimli bir şekilde izlerken bile yaralanmalar meydana gelebilir; Ve gelecekteki yaralanmalar için en büyük risk faktörü, önceki bir yaralanmadır . Bu nedenle, koşmaya dönmeden önce bir sakatlığı tamamen iyileştirdiğinizden emin olmak gerçekten önemlidir. Bir yaralanmadan sonra koşmaktan biraz zaman ayırmanız gerekebilir ancak araştırmalar , erken hareket ve rehabilitasyonun çok daha iyi sonuçlara yol açtığını göstermiştir . Aslında, bir yaralanmadan 2 gün sonra rehabilitasyona başlama ile 9 gün sonra başlama arasındaki farkın, sporcuların herhangi bir yaralanma riski olmadan 3 hafta önce oynamaya geri dönmelerine yardımcı olduğu gösterilmiştir.
 
HATIRLANMASI GEREKEN NOTLAR
Bu alanda her gün daha fazla araştırma yapılmaktadır, ve son zamanlarda bazı araştırmacılar ACWR hesaplamalarının değerini sorgulamaktadırlar. Bununla birlikte, ortalama bir fitness tutkunu için, aşamalı aşırı yüklenmenin bu anahtarlarını takip etmek sizi sporun içerisinde tutacaktır :

• 0-10 arası bir derecelendirme ile antrenmanlarınızın genel zorluğunu takip edin

• Antrenmanınızın süresini dakika olarak izleyin.

• Haftalık iş yükünüz aylık iş yükünüzün % 150'sinden fazla ise dikkatli bir şekilde ilerleyin.

• Kademeli olarak yüksek kronik iş yüküne ulaşmak için zaman ayırın.

• 8 saat uyuyun, zihinsel sağlığı ciddiye alın ve bu faktörlerin sizi geride tuttuğunu hissettiğinizde antrenmanları zorlamayın.

• Çalışan bir programı ilk kez başlatıyorsanız, haftada 3 km ile başlamayı düşünün.

• Bir maraton veya yarı maraton için antrenman yapıyorsanız, haftalık>% 20 kilometre artışlarından kaçınmaya çalışın.

Bir çalışmadan sonra yemek için en iyi yiyecek
 
Zor egzersizler, çalışan kasları yakmak ve yakıt ikmali yapmak için doğru beslenmeyi gerektirir. Aslında, antrenman sonrası yedikleriniz fiziksel egzersiz öncesi tüketilen yiyecekler kadar önemlidir. Antrenman sonrası yenmesi gereken , en iyi yiyecek nerdir ve ne kadar sonra yenmelidir ? 
Bu soruları cevaplamadan önce, egzersizlerinizi desteklemek için gıda alımının önemini ve vücudunuzun fiziksel egzersizin taleplerine nasıl cevap verdiğini anlamak önemlidir.
Bir egzersiz seansı sırasında, enerji depoları (glikojen) tükenir, kas dokusu hasar görür ve elektrolitler ile birlikte sıvılar ter yoluyla kaybolur. Egzersiz sonrası besinler fiziksel taleplerden kaynaklanan kas glikojeni yenilemek için gereklidir. Ayrıca, bir egzersiz geri kazanım yemeğinin tüketilmesi, yeni kas dokusunu onarmak ve inşa etmek ve sıvı ve elektrolit dengesini sağlamak için protein sentezini uyarmaya yardımcı olur.
Besinlerde Faktoring ve Zamanlama
Araştırmaya göre, bir egzersizden sonra doğru miktarda karbonhidrat ve protein tüketmek özellikle önemlidir. Ne zaman yemek yemesi, birkaç çalışmaya göre yapılan egzersiz türüne bağlıdır.
Kas büyüklüğünü arttırma hedefiyle yoğun ağırlık direnci egzersizlerinin, egzersizden 30 dakika sonra 20-30 gram yağ proteini ve 30-40 gram sağlıklı karbonhidrat  tüketmesi önerilmektedir .
Formda kalmak amacı ile daha hafif aerobik egzersizler için egzersizden bir saat sonra aynı oranda iyi dengelenmiş bir yemek önerilmektedir. 
Direnç antrenmanından sonraki 30 dakika içinde yiyecek tüketilmezse, antrenman sonrası ortaya çıkan anabolik bir pencereye ilişkin farklı teoriler vardır. Ağırlık antrenmanından bir saat sonra yemek yemesi önerilse de, bazı araştırmalar anabolik pencerenin antrenman sonrası dört saat kadar dayanabileceğini gösteriyor. Antrenman sonrası yemek için en önemli faktör mutlaka besin zamanlaması değil, sadece en uygun zindelik için doğru yiyecekleri yediğinizden emin olmaktır. 
Nemlendirilmiş ve Yeme İyi Dengeli Yemekler
Temel odak noktası olan karbonhidrat ve protein içeren zorlu bir çalışmadan sonra temel besin maddeleri gereklidir. Bol miktarda sıvı tüketmek gerektiğinde elektrolit ile zenginleştirilmiş sıvı tuketmek gereklidir.
 
Egzersizin yoğunluğu, egzersiz sonrası öğününüzde karbonhidratın proteine ​​oranını belirlemeye yardımcı olabilir. Amerikan Spor Hekimliği Koleji (ACSM), bir dayanıklılık sporcunun egzersiz bittikten sonraki bir saat içinde 3'e 1 karbonhidrat / protein oranına sahip 300-400 kalorili bir aperatif tüketmesini önerir.
Düşük ila orta yoğunluktaki egzersizlerin, egzersiz tamamlandıktan sonra bir saat içinde ve en fazla iki saatten fazla tüketilen 2'ye 1 karbonhidrat / protein oranını izlemeleri önerilir.
Spor beslenme araştırması, egzersiz sırasında kaybedilen vücut ağırlığının her bir kilosu için 2-3 bardak (450-700 ml) su içilmesini önerir. Aktif yetişkinler tipik olarak bir antrenmandan sonra tartılmazlar, bu nedenle uyulması gereken iyi bir kural, dehidrasyondan kaçınmak için fiziksel aktivite sırasında ve sonrasında bol miktarda sıvı içmektir. Susadığınızda (saatte 800 ml'den fazla olmamak kaydıyla) içmek şimdilerde tercih edilen kılavuzdur.
Egzersiz Sonrası Yemekleri Atlama
Yiyecek alımı, antrenman öncesi ve sonrası atletik başarının önemli bir bileşenidir. Sporcular, egzersiz performansını artırmak için karbonhidrat ve özellikle egzersiz programlarını takip eden proteinler dahil olmak üzere çeşitli diyet stratejileri kullanırlar. Ayrıca, fiziksel antrenman sırasında ve sonrasında uygun hidrasyonun sürdürülmesine odaklanırlar. 
Besinlerin egzersiz sonrası toparlanma için rolüne dair bir çalışmaya göre , yeterli karbonhidrat, protein ve sıvı olmadan, performans bozulabilir.
Egzersizden hemen sonra karbonhidrat tüketmenin, kas glikojen sentezi oranlarını (kas hücrelerine geri yüklenen enerji) en üst düzeye çıkarmak için mükemmel bir strateji olduğu gösterilmiştir.
Egzersizden sonraki bir saat içinde ek protein tüketmenin de kas glikojen depolarını iyileştirdiği gösterilmiştir.
Sert egzersizler kaslarınızdaki yakıtı tüketir. Tükenmiş glikojen depolarını geri yüklemek için yeterli besin olmadan, protein dengesinin negatif durumda kaldığı söylenir. Egzersiz sonrası yemek atlamak dengesizliğe veya kas dokusunun oluşturulmasına elverişli olmayan olumsuz bir fizyolojik ortama katkıda bulunabilir.
Amaç, egzersiz öncesi, sırası ve özellikle egzersiz sonrası yeterli miktarda makro besin tüketerek elde edilen pozitif veya net bir protein dengesini sağlamaktır. Egzersizden hemen sonra hem karbonhidrat hem de protein tüketen sporcular için gelişmiş kas protein sentezi oranları gösterilmiştir.
Egzersiz Sonrası Yemek İpuçları
Antrenman sonrası yemek karmaşık olmak zorunda değildir ve pahalı olması veya dışarıdan takviye gerektirmez. Yemek yemenin en önemli kısmı yemeklerinizi planlamak ve hazırlamaktır. 
Sağlıklı ve Kullanışlı Egzersiz Sonrası Yiyecekler

• Yağsız proteinler
• yoğurt
• Kinoa
• Esmer pirinç
• Tam tahıllı sarım / ekmeği
• Güç yeşillikleri
• Fıstık ezmesi
• Meyve
• Çikolatalı süt

• Kahverengi pirinç ve kemiksiz derisiz tavuk göğsü - En sevdiğiniz düşük sodyumlu baharatlar veya salsa ile besleyici bir iyileşme yemeği için hazırlanın. Bu, et lokantasında, ocak veya fırında yapılabilir. Bazı sporcular, olası mide rahatsızlığını azaltmak için kahverengi üzerine beyaz pirinci tercih eder . 
• Power smoothie - En sevdiğiniz meyveyi sade yoğurt, badem sütü, soya veya en sevdiğiniz süt, biraz su ve buzla karıştırın. En sevdiğiniz fındık ezmesinden bir kaşıkla sağlıklı bir yağ takviyesi eklenebilir. 
• Yumurta çırpma - Bir bütün yumurta, yumurta akı, sebze ve tatlı patatesin en sevdiği baharatlarla atılıp taze karabiber serpebileceği kolay tavada yemekler. 
• Fıstık ezmesini geçin - Tam tahıllı filizlenmiş tostta Amerikanın en sevdiği sandviç, egzersiz sonrası bir zevktir. Şekerli reçel bırakıp yerel balın tadını çıkarın. Bu besin yoğun öğün kaliteli bitki proteini, sağlıklı yağ ve yüksek lif içerir. 
• Artıkları kontrol et - Bir gece önce pişirdiğiniz şey, isminizi çağırıyor ve o bedene yakıt ikmali için hazır.  Quinoa yemeye hazır mısın? Yeşil salatalar üzerine atıp, dengeli bir yemek için balzamik serpin.
• Sarın - Tam tahıllı lifli lifler, harika bir toparlanma yemeği için harika bir başlangıçtır. Taze avokado, seçtiğiniz yağsız et, yeşillik, fasulye veya saranın temasına uygun olan her şeyi ekleyin, toplayın ve tadını çıkarın.

• 1/2 su bardağı meyve veya muz ile yağsız  yoğurt. 
• 1 yemek kaşığı badem veya fındık ezmeli muz.
• Az yağlı çikolatalı süt
• 1 dilim tam tahıllı tostta 4 ons albacore ton balığı.
• Tam buğday İngiliz çöreği veya kepekli pide bir dilim düşük sodyum hindi eti ve humus.
• Protein 2 kaşık toz peynir altı suyu proteini ve suyla harmanlanmış 1/2 muz ile karıştırılır.

.

                  ACTOVEGIN
 
                          Actouegin buzağ kanından yüksek özlü filtre edilerek elde edilen, memelerde aendaila oksidasyonu arttırmaya yarayan aminoasit bakımından zengin thyaluronan içeren.Ayrıca doğal yağ.Bu homeopatik maddeler karışımı doğrudan hasarlı bölgeye enjekte edilir.Dokularda glukoz ve oksijen alımını arttırıp, fiziksel performansı ve dayanıklılığı artttırdıgı söylenir.
Kanadalı Dr Anthony Galea;
 
                             2009-2011 yılları arasında profesyonel sporcuların yasadışı bir takım performans arttırıcı ilaçlar kullanıldığını ileri sürdü.Bunlardan biride
 Actouegindi Josepli Papp ,Zance Armstrang ve ABD posto servisi Pro Cycling Takımınında 2000 li yıllarda performans arttırıcı olarak kullanıldığı bilinmektedir.2000 yıllarda IOC şüpheli ilaçlar içine aldı.Ancak ilaç şu anda yasaklılar listesinde değildir.Sorun nasıl çalıştığını gösteren kesin bir verinin olmamasıdır.
 
Etki Mekanizması
 
    Organik Actouegin'in moloküler ağırlığı 5 kilodan azdır.Glukozun hücre nembranı üzerinden transportunu sağlayıp dokuların oksijen alımını arttırıp Actouegin bol miktarda superoxide dismutase enzimini ve magnesimua sahiptir.
 
Kullanıldığı Yerler:
 
     Diabetteki polininopatilerde ve felçlerde kullanılması önerilmiştir.Dolaşım anamolisine bağlı hipdeside kullanıldığını belirten bir yayın vardır.
     Kılcal kan damarlarında neojen mekanizmasını geliştirerek dolaşımın artmasına yardım eder.
 
Kontrendikasyonu
 
    Anafilaktik şok gelişen bir hasta bildirilmiştir.

 SANAKİN
ACRS (Otolog Sitokin Zengin Serum) aktive edilmiş ve salınan sitokinleri (büyüme faktörleri ve interlökinler) yüksek konsantrasyonda içeren bir serumdur. ACRS uygulaması üç saat boyunca bir inflamasyon taklidi yapar. Bu nedenle, kan hücreleri (örneğin, monositler) yaratılan inflamasyona karşı koyacak büyüme faktörleri ve interlökinler üretmesi için uyarılır. Bu uyarı anti inflamatuar stokinlerin serbest bırakılmasına ve aktivasyonunun artmasına yardımcı olur. Bunlar enjeksiyondan hemen sonra ilgili dokuya hemen etki etmek için hazırdır. Anahtar kilit prensibine göre, karşılık gelen reseptörlere yetişirler ve inflamatuar sürecin durdurulmasını düzenlerler.

Bu tedavinin en önemli yönü, serumun anti inflamatuar etkisidir. Vücudun proteinlerinin dengesizliği nedeniyle, zarar veren interlökin-1 (IL-1) kıkırdak hasarı, inflamasyon ve ağrıya sebep olur. İnterlökin-1‘in doğal antagonisti, “osteoartrit engelleyici protein” olarak tanımlanan interlökin-1 reseptör antigonisti (IL-1Ra)‘dir. ACRS interlökin-1 antigonisti çoğaltmayı sağlar . İnterlökin-1, her inflamasyonun tetikleyicisidr ve İnterlökün-6 TNF-a ve diğer inflamatuar proteinler üzerinde etkisi vardır. Reseptör antigonistleri; doğal kan ile karşılaştırıldığında; yaklaşık 3 ila 5 kat çoğaltılır . Bu seruma inflamasyonu durdurma ve düzenlemede olanak sağlar.

ACRS herhangi bir katkı maddesi kullanmaz. %100 OTOLOG’tur. Buna karşın  PRP basit bir kan plazmasıdır. Plazmada sitokinlerin arttırılması ve aktivasyonu bulunmamaktadır. Sadece kan plazmasının inflamatuar dokuya enjeksiyonu sonrasında kan hücreleri sitokinleri serbest bırakmak için bir uyarı alır. Bu yüzden ne kadar sitokinin serbest bırakılacağı ve aktive edileceği inflamasyonun gücüne bağlıdır.
Hemen hemen   tüm PRP  ürünlerinde  sitrat kullanılır;  bu nedenle otolog değildirler.
 
Vücudun Kendini İyileştirme Güçlerini Destekler
Sanakin teknolojisi sayesinde elde edilen serum vücuttaki rejeneratif süreçleri destekleyen değerli bağışıklık proteinleri içerir. Bu özel, otolog sitokin zengin serum (ACRS), vücudun kendi kendini iyileştirme yeteneğini aktive eder. Serumun odak noktası pozitif interlökinlerin ve büyüme faktörlerinin üretimidir. Bunlar ağrıya müdahale etmede çok önemlidir, ağrının durmasına ve daha sonra yenilenme sürecinin başlamasına yardımcı olur.
 
 Sanakin kullanılan tedavinin avantajları

• Doğal ve güvenlidir
• Vücudun kendi yenileyici yeteneklerini geliştirir
• Çok yüksek tolere edilebilirliğe sahiptir
• Aşırı doz almak mümkün değildir
• Terapi süresi sınırsızdır
• Yaşam kalitesini artırır
• Kullanımı kolaydır

• Diz Artrozu
• Kalça Artrozu
• Omuz Eklemlerinin Artriti
• Ayak Bileği Eklemlerinin Osteoartriti
• El ve Parmak Eklemlerinin Osteoartriti

• Faset Artrozu
• Osteokondroz
• Küçük Omur Eklemlerinin Osteoartriti

• Aşil Tendonu Ağrısı
• Tenisçi Dirseği